Hard Disk ဘာေၾကာင့္ ပ်က္ရသလဲ

HDD ဘာဆုိတာ သိၿပီးသားလုိ႕ ထင္ပါတယ္။ HDD ဆုိတာ Hard Disk ကုိ ေျပာတာပါ။ Hard Disk ဘာေၾကာင့္ ပ်က္တတ္သလဲ။ သိထားသင့္တဲ့ အခ်က္ပါ။ Hard Disk ထဲမွာ သိမ္းဆည္းထားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကုိ ကြန္ပ်ဴတာက Access လုပ္လုိ႕ မရႏုိင္ေတာ့ဘူးဆုိလ်င္ Hard Disk ပ်က္တယ္လုိ႕ ေျပာႏုိင္ပါတယ္။ အဲလုိပ်က္ရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းေတြက ဘာေတြလဲ။ အဲလုိသိထားမယ္ဆုိလ်င္ ကုိယ္က သတိထားလုိ႕ရတာေပါ့။
Hard Disk ပ်က္စီးေစႏုိင္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကေတာ့
(၁) Firmware တစ္ပုိင္းတစ္စပ်က္ျခင္းႏွင့္ လုံး၀ပ်က္ျခင္း
(၂) Electronic ပုိင္းက Failure ျဖစ္ျခင္း
(၃) Mechanical ပုိင္းက Failure ျဖစ္ျခင္း
(၄) Logical ပုိင္းက Failure ျဖစ္ျခင္း စသည္တုိ႕ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
Data Lost ျဖစ္တာကုိ အဓိကထားေျပာခ်င္တာေၾကာင့္ Logical Failure ကုိပါ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပေပးထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သုံးလုိ႕မရႏုိင္ေလာက္ေအာင္ ပ်က္စီးသြားတဲ့ Hard Disk ရွိသလုိ၊ Bac Sector ျဖစ္လုိ႕ Data ေတြ ဆုံး႐ႈံးသြားတဲ့ အေၾကာင္းကုိပါ ၿခံဳငုံၿပီးေတာ့ ေဖာ္ျပေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
Firmware ပ်က္ျခင္းႏွင့္ ပ်က္ရျခင္းအေၾကာင္း Hard Disk ရဲ႕ Firmware ဆုိတာ ဘာကုိေျပာတာလဲ။ ကြန္ပ်ဴတာကေန Hard Disk ကုိ ခ်ိတ္ဆက္အသုံးျပဳတဲ့ေနရာမွာ တိက်မွန္ကန္စြာ ခ်ိတ္ဆက္အသုံးျပဳႏုိင္ဖုိ႕ လုိအပ္တဲ့ Information ေတြ သိမ္းထားတဲ့ေနရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ တကယ္လုိ႕မ်ား Hard Disk ရဲ႕ Firmware က တစ္ပုိင္းတစ္စပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အကုန္လုံးပဲျဖစ္ျဖစ္ ပ်က္သြားခဲ့လ်င္ ကြန္ပ်ဴတာကေန Hard Disk ကုိ လွမ္းၿပီး ခ်ိတ္ဆက္တဲ့အခါ မွန္ကန္စြာ ခ်ိတ္ဆက္အသုံးျပဳႏုိင္မွာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။
ဒီလုိ Hard Disk ရဲ႕ Firmware က ဘာေၾကာင့္ ပ်က္ရတာလဲ။
အခုေနာက္ပုိင္း Hard Disk ေတြမွာ Spindle အတြက္ Fluid Bearing နည္းပညာကုိ အသုံးျပဳလာပါတယ္။ ထုိ႕ကဲ့သုိ႕ Fluid Bearing နည္းပညာကုိ အသုံးျပဳျခင္းကပဲ Firmware ကုိ ပ်က္စီးေစတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းပဲလုိ႕ ေျပာရမလားပါပဲ။ Fluid Bearing အေၾကာင္းကုိ အၾကမ္းဖ်င္းေလာက္ ရွင္းျပေပးပါမယ္။ ယေန႕ေခတ္ Hard Disk ထုတ္လုပ္သူအမ်ားစုက Fluid Bearing ကုိ Spindle အျဖစ္ အသုံးျပဳလာျခင္းဟာ အရင္တုန္းက Hard Disk ေတြမွာ အသုံးျပဳခဲ့တဲ့ Ball Bearing ထက္ ပုိေကာင္းတာေတြ ရွိပါတယ္။ ၎တုိ႕ကေတာ့
(၁) Ball Bearing ထက္ ပုိမုိေကာင္းမြန္တဲ့ Shock Resistant ကုိ ေပးႏုိင္တယ္။
(၂) အသံမက်ယ္ဘူး။ ဆူညံမႈနည္းတယ္။
ဒါေပမယ့္ Fluid Bearing မွာ Hard Drive ကုိ စဖြင့္လုိက္တဲ့အခ်ိန္မွာ သူရဲ႕ Motor အစိတ္အပုိင္းေတြက ေအးေနတယ္ဗ်။ Bearing အတြင္းမွာရွိတဲ့ Fluid က Hard Drive ကုိ အေကာင္းဆုံး Performance မ်ဳိးရေအာင္ လုိအပ္တဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးေရာက္ဖုိ႕ အခ်ိန္ယူရေသးတယ္။ ၎ကုိ Warm Up လုပ္ေနတဲ့ အခ်ိန္လုိ႕ ေခၚပါတယ္။ အဲလုိ Warm Up လုပ္ေနတဲ့အခ်ိန္ေလးမွာ Hard Drive ရဲ႕ Platters ေတြဟာ ေဒါင္လုိက္တုန္ခါမႈ Vertical Vibration ျဖစ္ေနတယ္ဗ်။ အဲလုိျဖစ္ေပၚေနတဲ့ တုန္ခါမႈေတြေၾကာင့္ Read/Write Error ေတြ ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။ Hard Drive ေတြ Fail ျဖစ္ရျခင္းေတြထဲက အခ်က္တစ္ခ်က္ေပါ့။ ဒါကလည္း အျမဲတမ္းျဖစ္ေနတယ္လုိ႕ ဆုိလုိတာ မဟုတ္ပါဘူး။ သုိ႕ေပမယ့္ ေဒါင္လုိက္တုန္ခါမႈေၾကာင့္ Hard Drive ေတြရဲ႕ Firmware ေတြနဲ႕ Service Area ေတြ ပ်က္စီးရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ Vertical Vibration ျဖစ္ေပၚမႈ အမ်ားဆုံးေနရာဟာ Disks ရဲ႕ အျပင္ဘက္ဆုံး Area ျဖစ္ပါတယ္။ ၎ Area ဟာလည္း Hard Disk ရဲ႕ Service Track ရွိတဲ့ေနရာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ Service Track ဆုိတာကလည္း Hard Disk ရပ္ေနတဲ့အခ်ိန္ကေန ႐ုတ္တရက္ စက္ဖြင့္လုိက္လ်င္ဖြင့္ျခင္း အလုပ္စလုပ္ရတာဆုိေတာ့ ၾကာလာတဲ့အခါ Service Track မွာရွိတဲ့ အေၾကာင္းအရာ(Firmware)ေတြ တျဖည္းျဖည္း Lost ျဖစ္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ဘာေတြ ျဖစ္လာႏုိင္ေသးသလဲဆုိေတာ့
(၁) Service Track ဖတ္လုိ႕မရလ်င္ Read/Write Head ဟာ သူ႕၀င္႐ုိးတစ္ေလွ်ာက္ ဂတ္ဂတ္ျမည္ေအာင္ ဖတ္ေနလိမ့္မယ္။ ၿပီးလ်င္ မဖတ္ေတာ့ဘဲ Parking သြားထုိးလိမ့္မယ္။
(၂) Read/Write Head မွာပါတဲ့ အစိတ္အပုိင္းထဲက (ေထာက္တုိင္) သေဘာမ်ဳိး အစိတ္အပုိင္းက ေကြးလာတတ္တယ္။
(၃) အဲ့သလုိ ေကြးလာတတ္လ်င္ ေနာက္တစ္ခါမွာ Head ဟာ မ်က္ႏွာျပင္မွာ ပြတ္တုိက္သြားတတ္တယ္။
အဲဒီေတာ့ ဒီလုိမပ်က္ရေလေအာင္ ဘယ္လုိလုပ္ရမလဲ။
ဒါက ပ်က္႐ုိးပ်က္စဥ္ေတြထဲက သေဘာတစ္ခုပါ။ အခ်ိန္ၾကာလာလ်င္ ျဖစ္လာတတ္တာကုိ ေျပာျပတာပါ။ Electronic ပ်က္ျခင္းႏွင့္ ပ်က္ရျခင္းအေၾကာင္း Hard Disk ရဲ႕ Electronic အပုိင္းဆုိတာဘာပါလဲ။ Hard Disk ရဲ႕ ေအာက္ဖက္က Circuit Board ေလးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုတင္ျပေနတဲ့ Hard Disk ရဲ႕ Electronic ပုိင္း Fail ျဖစ္တယ္ဆုိတာ အဲ့ဒီ Circuit Board ထိခုိက္သြားတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာလဲဆုိလ်င္ေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ Power ေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ Voltage မတည္ၿငိမ္တဲ့အခါေတြမွာ၊ Voltage ေဆာင့္တက္တဲ့အခါမ်ဳိးေတြမွာ ဘယ္လုိမ်ဳိးပဲျဖစ္ပါေစ Electrical ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ပဲ ျဖစ္တတ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါမ်ဳိးကေတာ့ မ်ားေသာအားျဖင့္ Circuit Board မွာ Physically ထိခုိက္သြားတာကုိ ျမင္ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ဒီလုိမ်ဳိးျဖစ္သြားဖူးတဲ့ Hard Disk ေတြကုိ ေတာ္ေတာ္ေလးေတြ႕ဖူးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေကာင္းတဲ့အခ်က္က Circuit Board ကုိ ျဖဳတ္လဲလုိက္လုိ႕ေတာ့ ရပါတယ္။ Data ေတာ့ မဆုံးဘူးေပါ့။ ဒါေပမယ့္ လုပ္တာမွားသြားလ်င္လည္း Data ပါ Lost ျဖစ္သြားႏုိင္ပါတယ္။ Mechanical ပုိင္းပ်က္ျခင္းႏွင့္ ပ်က္ရျခင္းအေၾကာင္း
Mechanical ပုိင္း ပ်က္တာက Electrical ပုိင္းပ်က္တာထက္ ပုိဆုိးတယ္ဗ်။ ဘာလုိ႕လဲဆုိေတာ့ Hard Disk ပ်က္ၿပီဆုိကတည္းက Hard Disk တစ္လုံးထပ္၀ယ္ရမွာပဲေလ။ Data ေတြ ျပန္ရဖုိ႕အတြက္ၾကေတာ့ ဘယ္လုိလုပ္မလဲ။ Mechanical ပုိင္းပ်က္တာက Hard Disk မွာ Electronic ပုိင္းပ်က္တာထက္ Data ျပန္ရဖုိ႕ သိပ္မလြယ္ဘူးဗ်။ ေနာက္ၿပီး Mechanical ပုိင္းပ်က္တာက ပ်က္ၿပီဆုိတာနဲ႕ခ်က္ခ်င္းသိလ်င္သိ၊ မသိလ်င္ေတာ့ ၾကာေလ Data ေတြ ပုိ Lost ျဖစ္ႏုိင္ေလပဲ။ Hard Disk ေတြရဲ႕ Mechnical ပုိင္းပ်က္တယ္ဆုိတာက အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဥပမာေျပာရလ်င္ Motor ပ်က္သြားတာလည္း ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ Read/Write Head ေတြ ပ်က္သြားတာလည္း ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ အမ်ားဆုံးျဖစ္ၾကတာကေတာ့ Head Crash ျဖစ္တာပါပဲ။ Head Crash ျဖစ္တယ္ဆုိတာကလည္း Head ႀကီးက Hard Disk ရဲ႕ မ်က္ႏွာျပင္ေပၚမွာ တစ္ခ်က္ကေလးသြားထိတာလည္း ျဖစ္ႏုိင္သလုိ၊ ေတာက္ေလွ်ာက္တစ္ရြက္တုိက္ ဆြဲခ်သြားတာလည္း ျဖစ္ႏုိင္တယ္။
ျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္းအရင္းေတြကေတာ့-
(၁) Shock ျဖစ္၍ေသာ္လည္းေကာင္း
(၂) ကြန္ပ်ဴတာအေရႊ႕အေျပာင္း၌ အခန္႕မသင့္၍ေသာ္လည္းေကာင္း
(၃) Static Charge (Electricity) ေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း
(၄) Power မတည္ၿငိမ္မႈေၾကာင့္လည္းေကာင္း
(၅) Read Write Head က ခၽြတ္ယြင္းလာေသာေၾကာင့္လည္းေကာင္း ျဖစ္တတ္ၾကပါတယ္။
အဲ့သလုိျဖစ္လ်င္ ေဖာ္ျပမယ့္လကၡဏာကေတာ့ ကေတာက္ ကေတာက္ဆုိၿပီး အသံေတြ ျမည္လာတတ္ပါတယ္။ အကယ္၍ သင္ဟာ Hard Disk ထဲက Data ေတြအတြက္ အေရးတႀကီး စုိးရိမ္ပူပန္ခဲ့မယ္ဆုိလ်င္ ကြန္ပ်ဴတာကုိ ဆက္လက္မသုံးသင့္ေတာ့ပါဘူး။
Logical ပုိင္းပ်က္ျခင္းႏွင့္ ပ်က္ရျခင္းအေၾကာင္း
Logical ပုိင္းပ်က္တယ္ဆုိတာ Hard Disk ကေကာင္းေနၿပီး အထဲက Data File ေတြ ျပန္ေခၚလုိ႕ မရေတာ့တဲ့ ပ်က္ျခင္းမ်ဳိးကုိေျပာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီျပႆနာက ခုနကေျပာခဲ့တဲ့ ျပႆနာေတြထက္ ပုိလြယ္လိမ့္မယ္လုိ႕ေတာ့ ေျပာလုိ႕မရဘူး။ ေျပာရမယ္ဆုိလ်င္ အလြယ္ကူဆုံး အေျခအေနကေန အခက္အခဲဆုံး အေျခအေနထိ ျပႆနာက က်ယ္ျပန္႕တယ္။ ဥပမာ-ဖုိင္ေတြ Frag ျဖစ္တာမ်ားၿပီး ဖြင့္လုိ႕မရေတာ့တာမ်ဳိး၊ Directory Structure Error ျဖစ္ၿပီး ဖတ္မရတာမ်ဳိး စသည္ျဖင့္ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ Data ကုိ အေရးမႀကီးတဲ့သူေတြအတြက္ကေတာ့ ျပႆနာမရွိပါဘူး။ Hard Disk ကုိ Partition ပုိင္း Format ခ်ၿပီး ျပန္သုံးလုိ႕ရတာပဲ။ ဘာလုိ႕လဲဆုိေတာ့ Hard Disk ဘက္က Physically ပ်က္တာမွ မဟုတ္တာ။ ဒီလုိအေျခအေနမ်ဳိးမွာ Hard Disk ေပၚက Data ေတြ ျပန္ရဖုိ႕ Recovery Software ေတြ အမ်ားႀကီး ၀ယ္ၿပီးအသုံးျပဳလုိ႕ရေနတာပဲ။ ဒါေပမယ့္ သတိထားရမွာက မလုပ္တတ္လ်င္ Data ေတြကို Recovery ျပန္လုပ္လုိ႕ရေနတဲ့ အေျခအေနကေန လုပ္လုိ႕မရေတာ့တဲ့ အေျခအေနမ်ဳိး ျဖစ္သြားတတ္တယ္။ အထူးသျဖင့္ ဒီလုိအေျခအေနမ်ဳိးျဖစ္လာလ်င္ အျမဲတမ္း Scandisk Run ျခင္း၊ Chkdsk Run ျခင္းတုိ႕ဟာ မွန္တယ္လုိ႕ တရားေသေျပာလုိ႕ မရပါဘူး။
Credit - Original Writer