ကင္ဆာေဘးဆိုးကို ကာကြယ္ႏိုင္မယ့္ အသီးအႏွံ ( ၁၀ ) မ်ိဳး

( ၁ ) ပန္းေဂၚဖီစိမ္းႏွင့္ ေဂၚဖီထုပ္


ပန္းေဂၚဖီစိမ္း၊ ေဂၚဖီထုပ္၊ Brussel (ကြမ္းသီးေဂၚဖီထုပ္)၊ ပဲပင္ေပါက္၊ပန္းေဂၚဖီ၊ ကိုက္လန္၊ မုန္ညင္းမက္ေစ့စားျမန္ ရည္ႏွင့္မုန္လာဥ
စသည္တို႕ျဖစ္ ပါသည္၊ အဲဒီ ဟင္း သီး ဟင္းရြက္ေတြထဲက ကင္ဆာကို တိုက္ခိုက္ေပးႏိုင္မဲ့ ဓာတ္ သဘာ၀ပစၥည္းေတြ အမ်ားအျပား
ပါ၀င္ေနခဲ့ပါတယ္၊ အဆိုပါ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြထဲက ရရွိမယ့္ အင္ဇိုင္းေတြကပဲ ကင္ဆာျဖစ္ေစမယ့္ ကာစီႏိုဂ်င္ေတြကို ပယ္ဖ်က္ 
ေပးခဲ့ပါတယ္။


( ၂ ) မုန္လာဥ-၀ါ


ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးသူေတြ ျဖစ္လာတတ္မယ့္ ကင္ဆာေရာဂါကို မုန္လာဥ၀ါ တေန႔တလံုးမွန္မွန္စားေပးႏိုင္ရံု နဲ႔ေရာဂါ ေလ်ာ့ ပါး
လာႏိုင္ ပါမယ္၊ မုန္ လာ ဥ၀ါဟာ စိတ္ပင္ပန္းမႈ၊ ပန္းနာေရာဂါျဖစ္မႈ၊ ေရဖ်ဥ္းေရာ ဂါ စြဲ မႈ နဲ႔အသားအေရ ဓာတ္ေဖာက္ မႈ တို ႔ကို ပါ
ကာကြယ္ေပးပါတယ္၊ ေရာဂါျမင့္မားရင္လည္းခ်ံဳ႔ေပးတတ္ပါတယ္၊ မုန္လာဥ၀ါထဲမွာ ပါ၀င္တဲ့ Betacarotene ဓာတ္သဘာ၀ဟာ
ေသြးထဲက ကိုလက္စထေရာေတြကိုေတာင္ဖိခ်ေပးျပီးအူမကင္ဆာနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ျပႆနာအမ်ိဳးမ်ိဳးကိုေျဖရွင္းေပးတတ္ပါတယ္။


သို႔ေသာ္ သတိျပဳဖို႔မွာ ဘယ္လိုပဲ မုန္လဥ၀ါႏွင့္ ကာကြယ္ဖို႔ေဆာင္ရြက္ေပမယ့္လည္းေဆးလိပ္ စီးကရက္ေတြကိုဆက္ လက္ျပီး
သဲႀကီးမဲႀကီးဖြာရႈိက္ေနရင္ေတာ့ ဓာတ္သဘာ၀ရဲ့ ထက္ျမက္တဲ့ အာနိသင္ကိုေကာင္းစြာခံယူရရွိႏိုင္ေတာ့ မွာ မဟုတ္ပါဘူး။


( ၃ ) ငရုတ္ႏွင့္ ငရုတ္ေကာင္း


ပူစပ္ပူရွိန္းရွိလွတဲ့ ငရုတ္၊ ငရုတ္ေကာင္းေစ့တို႔ထဲမွာ Capsaicinလို႔ေခၚတဲ့ ဓာတ္ သ ဘာ၀ ပစၥည္းေတြ ပါ ရွိ ပါ တယ္၊ ဒီပစၥည္း
ေတြဟာ ေဆးလိပ္အေသာက္မ်ားမႈ၊ အဆုတ္ကင္ဆာျဖစ္မယ့္ ေဘးရန္ကိုကာကြယ္ေပး တတ္ ပါမယ္၊ ထို႔ျပင္ လည္း ပင္ပန္းမႈ
ဗဟိုမွာ နာက်င္ကိုက္ခဲမႈျဖစ္တတ္မယ့္သဘာ၀အေႀကာင္းေတြကိုပါ ပယ္ဖ်က္ေပးခဲ့ပါတယ္။ Capsaicin ဓာတ္ဟာကိုက္ခဲမႈကို
ကာကြယ္ေပးမယ့္ သဘာ၀လည္း ရွိေနပါတယ္၊ ငရုတ္ေကာင္းဟာ သလိပ္ေပ်ာက္ ေစတယ္၊ ေခ်ာင္းဆိုးရင္က်ပ္ သက္သာေစ
တယ္၊ ျပီးေတာ့ ေသြးထဲကခဲက်ပ္မႈေတြကိုလည္းအရည္ေပ်ာ္ေစတတ္ တယ္။



( ၄ ) ေရွာက္၊ သံပရာ၊ အသီးအႏံွ


သဘာ၀ အင္ဇိုင္းေတြ ပါ၀ င္ျပီး ကင္ ဆာ ဆဲလ္  ေတြ မ်ိဳး ပ်ံ႕ေအာင္ ေဆာင္ႀကဥ္း  ေန တဲ့ ကာစီႏို ဂ်င္ေတြ ကို ဖယ္ ရွား ႏိုင္တဲ့
ဓာတ္သဘာ၀ေတြဟာ ေရွာက္တို႔၊ သံပရာတို႔ထဲမွာ ေပ်ာ္၀င္စြာ တည္ရွိေနခဲ့ပါတယ္၊Limoneneလို႔ေခၚတဲ့ဓာတ္သဘာ၀ ေတြ ဟာ
ကင္ဆာကိုတိုက္ဖ်က္ႏိုင္မယ့္အင္ဇုိင္းေတြကိုျမႇင့္တင္ေပးပါတယ္၊ေရွာက္ႏွင့္ သံပရာတို႔ထဲမွာ ပါ၀င္တဲ့ Glucarase ဓာတ္ေတြက
လဲ ကင္ဆာဖြဲ႔စည္းေစမယ့္ အေႀကာင္းေတြကို အရွိန္အဟုန္နဲ႔ ေခ်ဖ်က္ေပးေလ့ ရွိခဲ့တယ္၊ Limonene ဓာတ္ေတြ ေပ်ာ္၀င္ေနတဲ့
အထဲမွာ တရုတ္နံနံ၊ ဖာလာ၊ ကရေ၀းႏွင့္ စမုန္နက္တို႔လည္း ပါ၀င္ေနပါတယ္။



( ၅ ) ၾကက္သြန္ျဖဴ ႏွင့္ ႀကက္သြန္နီAllium ကြန္ေပါင္းေတြ


ဖြဲ႔စည္းတည္ရွိေနတဲ့အတြက္ေႀကာင့့္လည္း ႀကက္သြန္ျဖဴ၊ ႀကက္သြန္နီတို႔ဟာစူးရွတဲ့ အနံ႔အရသာပစၥည္းအျဖစ္နဲ႔ တည္ရွိခဲ့တာဟာ
တမူထူးျခားေနခဲ့ပါတယ္၊ ႀကက္သြန္ျဖဴနီတို႔ဟာ အင္ဇိုင္းေတြကို ျမင့္တင္ေပးခဲ့တာနဲ႔အမွ်ပဲကင္ဆာျဖစ္ ေစတဲ့ ကာစီႏိုဂ်င္ေတြကို
ေခ်ဖ်က္ေပးပါတယ္၊ ႀကက္သြန္ျဖဴ ႀကက္သြန္နီ တို႔အျပင္ ႀကက္သြန္ျမိတ္နဲ႔ဟင္းခတ္ႀကက္ သြန္ျမိတ္တို႔ကလည္း ထက္ျမက္တဲ့
ေဆးဖက္၀င္ပစၥည္းေတြအျဖစ္ တည္ရွိေနခဲ့ပါတယ္။

( ၆ ) စပ်စ္သီး


စပ်စ္သီးထဲမွာ ကင္ဆာတိုက္ဖ်က္တဲ့ အင္ဇိုင္းေတြကို ထုတ္လုပ္ေပးမယ့္ Ellagic အက္ဆစ္ေတြနဲ႔ ျပည့္သိပ္ေနခဲ့ ပါ တယ္၊ ပန္းသီး၊
စေတာ္ဘယ္ရီသီးႏွင့္ ရတ္စဘယ္ရီသီးတို႔ထဲမွာလည္း အသံုး၀င္လွမယ့္ အက္ဆစ္ေတြ ေပ်ာ္၀င္ေန ပါတယ္။ Phenol လို ဓာတ္တိုး
ဆန္႔က်င္မႈ သဘာ၀ေဆာင္ယူရာ လူေတြအတြက္ အလြန္အဖိုးတန္ လွမယ့္ဓာတ္ေတြ စပ်စ္သီးထဲမွာ ျပည့္၀ေနတာေႀကာင့္လည္း
လူကိုဒုကၡေပးမယ့္ ေသြးခဲမႈေတြကို အရည္ေဖ်ာ္ခ် ေစႏိုင္ခဲ့ပါတယ္၊ အထူး သျဖင့္ အဆိုးကိုလက္စထေရာ (LDL)ေတြကို ျဖစ္ပါ
တယ္။



( ၇ ) ဖရဲသီး၊ သခြားသီး


ကင္ဆာကို ကာကြယ္ႏိုင္မယ့္ အသီးအႏွံေတြကို ေလ့လာခဲ့ရာမွာ ဟင္းသီး ဟင္းရြက္စိမ္းတို႔လို ထက္ျမက္တဲ့ ဖရဲသီးတို႔ သခြားသီး
တို႔ကိုပါျမင္ေတြ႔ခဲ့ပါတယ္၊ ဖရဲသီး၊ သခြားသီးတို႔ထဲမွာ ျပည့္၀တဲ့ဓာတ္ကေတာ့ Carotenoids ႏွင့္Cantaloupes တို႔ ျဖစ္ႀကပါတယ္၊
ကင္ဆာကို တိုက္ခိုက္ႏိုင္တဲ့ ဓာတ္သဘာ၀ ကြန္ေပါင္းေတြ ျဖစ္ႀကပါတယ္၊ တရုတ္ျပည္မွာေတာ့ ကတိုးသခြားဟာ အသည္းေရာင္
ေရာဂါ၊ ကင္ဆာႏွ င့္ မိန္း မသားေတြ ဓမၼတာ ထိန္း ညႇိ ဖို ႔ရာ ကိစၥေတြမွာ အသံုးခ်ရမယ့္ ေဆးဖက္၀င္ပစၥည္းတခု ျဖစ္ေနပါတယ္၊
ႀကက္သြန္နီ ႀကက္သြန္ျဖဴနဲ႔ ဂ်င္းတို႔လိုပဲ Adenosine ေခၚ ေသြးခဲမႈကိုအရည္ေပ်ာ္ေစတဲ့သဘာ၀ေကာင္းေတြပါ၀င္ေနတာေႀကာင့္
ႏွလံုးနဲ့ပတ္သက္တဲ့ ေရာဂါေတြကုစားရာမွာပါဆက္စပ္သံုးစြဲခဲ့ပါ တယ္။



( ၈ ) ပဲပိစပ္


ကင္ဆာဆဲလ္ေတြ မ်ိဳးပြားေအာင္ ပံ့ပိုးေနတဲ့ ေသြးေတြကို ျဖတ္ေတာက္ေပးရာမွာပဲပိစပ္ဟာ အသံုး၀င္တဲ့ပစၥည္း တခုလို ျဖစ္ေနခဲ့
ပါတယ္၊ ပဲပိစပ္ပဲတို႔ထဲမွာ Genistien ဓာတ္ သဘာ၀ေတြ ျပည့္၀ စြာ ပါ ၀င္ေန တာေႀကာင့္ လည္း ကင္ ဆာေရာဂါ မျဖစ္ေအာင္
ကာကြယ္ရာ မွာ ထူး ထူးျ ခားျခား အ သံုး ၀င္ေန ပါ တယ္၊ ပဲ ပိ စပ္ဟာ အမ်ိဳးသမီးေတြ မေတာ္တဆ ႀကံဳဆံုလာ ႏိုင္တတ္မယ့္
ရင္သားကင္ဆာႏွင့္ သား အိမ္ ကင္ဆာတို႔ကို စြန္႔ စား မႈႀကီးမျဖစ္ေစေအာင္ ေျဖေလွ်ာ့ေပးတတ္ ပါမယ္၊ Genistien ဓာတ္ဟာ
အမ်ိဳးသမီးေတြကို အက်ိဳးျပဳတဲ့ ကိုယ္ခႏၶာထဲက ထုတ္လုပ္ရာ အီစထရိုဂ်င္ ဓာတ္သဘာ၀ေတြနဲ႔ ခပ္ဆင္ဆင္တူပါတယ္၊ ပဲပိစပ္
ကို အဲဒီေဟာ္မုန္းအျဖစ္ ေျပာင္းလဲရယူႏိုင္ ပါမယ္၊ တိုဟူး၊ ပဲက်ပ္ပ်ဥ္၊ ပဲႏို႔စသည္တို႔ထဲမွာ Genistien ဓာတ္ အျပည့္အ၀ ပါရွိပါ
တယ္၊ ေျမပဲ၊ လူဆန္ပဲပင္ႏွင့္ ေဒါက္ခြရြက္တို႔ထဲမွာလည္း အဲဒီဓာတ္သဘာ၀ေတြ တည္ရွိပါတယ္။


( ၉ ) လက္ဖက္

လက္ဖက္ရြက္၊အထူးသျဖင့္ဂရင္းတီးလက္ဖက္ထဲမွာလူကိုအက်ိဳးျပဳရာေရာဂါတိုက္ဖ်က္ျပီးက်န္းမာမႈတိုးျမႇင့္ေစမယ့္Polyphenols
ဓာတ္ေတြ ပါ၀င္ေနပါတယ္၊ အကယ္၍ ပံုမွန္ဆဲလ္ေတြကေန ကင္ဆာဆဲလ္အျဖစ္ကူးေျပာင္းျပီးဆက္ လက္ ပြားတိုးလာေတာ့မယ့္
အခါေတြမွာ Catechin ေခၚ ပိုလီဖီေနာလ္ ဓာတ္သဘာ၀ ေတြကပဲ မျပန္႔ပြားေအာင္တားဆီး ကာကြယ္ေပးတတ္ပါတယ္၊ ကင္ဆာ
အျဖစ္ဖြဲ႔စည္းေပးေတာ့မယ့္ ကာစီႏိုဂ်င္ ေတြကိုလည္း တိုက္ထုတ္ေပးခဲ့ပါတယ္၊ ဂရင္းတီးကို ေသာက္စရာအေအးအျဖစ္ ဖန္တီး
ေသာက္ခဲ့ရင္ အာနိသင္ပိုထက္ျမက္ႏိုင္ပါမယ္။


( ၁၀ ) ခရမ္းခ်ဥ္သီး

လူကို ေရာဂါတိုးပြားေအာင္ ဖန္တီးေနမယ့္္ ကိုယ္ထဲက ဖရီးရယ္ဒီကယ္အညစ္ေတြကို ဖယ္ရွားေပးႏိုင္မယ့္ ဗီတာမင္ စီ ဓာတ္ဟာ
ခရမ္းခ်ဥ္သီးထဲမွာ အမ်ားဆံုး ေပ်ာ္၀င္ေHနတတ္ပါမယ္၊ ဗီတာမင္စီဟာ အသီးအရြက္အေတာ္မ်ားမ်ားမွာပါ၀င္ေနေပမယ့္ခရမ္းခ်ဥ္
သီးမွာ ထူးျခားတာတခုက Lycopene အျဖစ္ပါ၀င္တာျဖစ္တယ္၊ ကင္ဆာျဖစ္ေစတဲ့ႏိုက္ထရစ္ အက္ဆစ္ေတြကို ဖယ္ရွားေစမယ့္
Pcoumaslic အက္ ဆ စ္ႏွင့္ Chlorogenic အက္ ဆစ္ တို႔လည္း ခရမ္းခ်ဥ္သီးနီနီထမွာ ျပည့္၀စြာတည္ရွိေနပါတယ္၊ အလားတူ
အဲဒီသဘာ၀ေတြကို ဖရဲသီး၊စေတာ္ဘယ္ရီနဲ႔ မုန္လာဥ၀ါ တို႔ထဲမွာလည္းေတြ႔ ႏိုင္ေႀကာင္း တင္ျပလိုက္ပါတယ္။