ကုန္းေဘာင္ေခတ္-ရတနာပံုဒဂၤါးမ်ားႏွင္႔ေငြ အေၾကြေစ႔မ်ား

                                            

  ဥေဒါင္း/ကေဒါင္း/ခြပ္ေဒါင္း

ေရွးေဟာင္း ဒဂၤါး ေလ့လာစုေဆာင္းသူမ်ားသူမ်ားကို ဒါေတြ သတိထားပါလို႕ ေျပာခ်င္တယ္

ရတနာပံု ေခတ္ ဒဂၤါး ေတြမွာပါတဲ့ ေဒါင္းတံဆိပ္ ကို ဥေဒါင္း ၊ ခြက္ေဒါင္း ၊ ကေဒါင္း စသျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေျပာေနၾကတယ္။
မွန္တဲ့ လူ မွန္ႏိုင္တယ္။ ဘာျပဳလို႕ဆိုေတာ့ သုံးထားတဲ့ " ေဒါင္း " ႐ုပ္ေတြ မတူလို႕ပါ။
 စုေဆာင္းလို႕ ရသမွ် ကို ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။



( ပန္းခက္လို႕ ေျပာေနၾကတဲ့ အခက္ႏွစ္ခက္ ဟာလည္း မွန္ခ်င္မွ မွန္မယ္ ၊ တမတ္တန္ ေၾကးဒဂၤါး မွာသုံးထားတာ
အခက္ႏွင့္မတူဘဲ အႏြယ္ႏွင့္ ပိုတူတယ္ )

ဒဂၤါး မွာ ပါတဲ့ အမွတ္တံဆိပ္ေတြကို ေလ့လာတဲ့အခါ

၁။ ၁၂၁၄ ခုႏွစ္ ဟာ မင္းတုန္းမင္း နန္တက္တဲ့ ခုႏွစ္ကို ရည္ရြယ္တယ္။
 

၂။ သစ္ခက္ ၂ ခက္ ဟာ စံုပန္းခက္ ျဖစ္တယ္။ ( တခ်ိဳ႕ က စံုပန္းေခြ လို႕ေျပာတယ္၊ ေသျခာၾကည့္ရင္ ေခြ
    ထားတာ မဟုတ္မွန္းသိသာတယ္ )

    ေရႊနန္းသုံး ေဝါဟာရ အဘိဓာန္ အရ စံုပန္းႏြယ္ လို႕ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္/ဘာအတြက္ သုံးလဲ မသိေသးပါ။



၃။ ေဒါင္း ( ေဒါင္း ကေနဟန္ လို႕အခ်ိဳ႕ကဆိုတယ္၊ အခ်ိဳ႕က ဥေဒါင္းလို႕ ေရးတယ္ )



ဘာေၾကာင့္ ေဒါင္း႐ုပ္ကို ခပ္လုပ္ အသုံးျပဳေစသလဲဆိုတာ စိတ္ဝင္စားစရာျဖစ္တယ္။ ေလာေလာဆယ္ အေျဖ
ေတြကလည္း အမ်ိဳးမ်ိဳး ရထားတယ္။ ဘယ္ဟာ အမွန္ယူရမွန္း မသိေသးပါ။

မင္းတုန္းမင္းဟာ ျမန္မာမင္းေတြရဲ့ ႐ိုးရာအစဥ္လာတိုင္း ေလာကီပညာ ေတြကို အားကိုးတယ္။ ေဗဒင္ ပုဏၰား
ေတြကို ေဗဒင္ေမးရာမွာ ေဒါင္း႐ုပ္ သုံးဖို႕ အေျဖရတယ္။ ပညာရွိ အမတ္ေတြရဲ့ ေလွ်ာက္တင္ခ်က္အရ ေနမင္း
ရဲ့ ကိုယ္စားအမွတ္အသားျဖစ္လို႕ ေဒါင္း႐ုပ္ ကို သုံးတယ္လို႕ လဲဆိုရဲ့။ သာကီဝင္မင္း ေတြရဲ့ အမွတ္ လကၡဏာ
လို႕လဲဆိုျပန္တယ္။ အေနာက္တိုင္း ပညာရွင္တို႕ရဲ့ အဆိုကေတာ့ " ေဒါင္း " ႐ုပ္ဟာ ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္ကို
ကိုယ္စားျပဳတယ္လို႕ ဆိုထားျပန္ပါေသးတယ္။

                                                                                ရတနာပံုတိုးဒဂၤ ါး

 

ေဒါင္းဒဂၤါး ကို " ရတနာပံုေဒါင္းဒဂၤါး " လို႕ေရးရင္ ၊ တိုးဒဂၤါး ကိုလည္း ရတနာပံု တိုးဒဂၤါး လို႕

 

ေရွ႕မွာ" ရတနာပံု" ထည့္ျပီး ေရးသင့္တယ္။

ရတနာပံု ေဒါင္းဒဂၤါး အေၾကာင္း သိပ္အသားေပးျပီးေရးတဲ့အခါ ရတနာပံုတစ္ေခတ္ တည္းမွာ

 

ထုတ္လုပ္တာ ျဖစ္ပါလွ်က္ အျခားအမွတ္တံဆိပ္ပါ ဒဂၤါးေတြကို ေမွးမွိန္ေစပါတယ္။

ျမန္မာတို႕ရဲ့ အစဥ္လာ အေခၚအရ ဒဂၤါးဆိုတာ " အမွတ္တံဆိပ္" သို႕မဟုတ္ " စာ " ပါ ေရႊ သို႕မဟုတ္ ေငြ

အျပားဝိုင္းငယ္ေတြကိုသာ ေခၚျခင္းျဖစ္တယ္။ ေၾကး၊ သံ ၊ ခဲ စတာေတြႏွင့္ လုပ္ထားတာမ်ိဳးကိုေတာ့ ေၾကး

ပိုက္ဆံ ၊ သံပိုက္ဆံ ၊ ခဲပိုက္ဆံ စသျဖင့္ေခၚၾကတယ္။ ဒဂၤါး လို႕မေခၚပါ။

မင္းတုန္းမင္း ေခတ္ ေရႊ ႏွင့္ ေငြ ဒဂၤါးေတြ ထုတ္လုပ္ခဲ့တယ္လို႕ အမ်ားစုေရးၾကတယ္။ သီေပါမင္း ေခတ္မွာ

ေဒါင္းဒဂၤါးေတြကို ဆက္လက္ ထုတ္လုပ္သုံးစြဲပါတယ္။ ၁၂၄၀ မွာ တိုးတံဆိပ္ ေၾကးဒဂၤါး ( ေၾကးပိုက္ဆံ )

ထပ္ထုတ္ခဲ့ပါေသးတယ္။ ပံုကိုၾကည့္ပါ။

" တိုး " သတၱဝါ

 

" တိုးတံဆိပ္ေတာ္" စာတမ္း

 

( တိုး ဆိုတာ ျမင္း ႏွင့္ သမင္ သတၱဝါ ႏွစ္ေကာင္ကို ေပါင္းစပ္ထားတဲ့ လာဒ္ေကာင္လို႕ အယူရွိတယ္။
သီေပါမင္းရဲ့ " တိုး " ဟာ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားေတြ ရဲ့ တိုး လို ၾကည့္မေကာင္းပါ ၊ ႐ုပ္ဆိုးလွတယ္ )

အျခား တဘက္မွာေတာ့
 

" ၁ူး သုံး ဒဂၤါး "
 

" ၈ ပံု တပံု "
 

" ၁၂၄၀ "

 

" အခက္ ၂ ခက္ " ( အခ်ိဳ႕က ဝိုက္ပန္းခက္လို႕ေျပာတယ္ )

 

" အခက္ ၂ ခက္ ရဲ့ၾကား မွာ ပန္းပြင့္ "

(ဘာပန္းပြင့္ မွန္းေသခ်ာမသိပါ၊အခက္ကို ဝိုက္ပန္းခက္လို႕ ဆိုရင္ ဒီအပြင့္ကို ဝိုက္ပန္းပြင့္လို႕ ဆိုႏိုင္မလားမသိပါ )

သီေပါမင္းဟာ စေနသား ျဖစ္လို႕ စေနနံ( တ၊ ထ ၊ ဒ ၊ ဓ ၊ န ) ျဖစ္တဲ့အတြက္ တိုးတံဆိပ္ကို သုံးတယ္လို႕

အခ်ိဳ႕က ဆိုတယ္။ မွန္ခ်င္မွ မွန္မယ္။

မင္းတုန္းမင္းဟာ အဂၤါ သားျဖစ္လို႕ " ျခေသၤ႔ " တံဆိပ္ကို သုံးတယ္ဆိုရင္ စေနသားျဖစ္တဲ့ သီေပါမင္းဟာ

 

" နဂါး " သုံးဖြယ္ရာရွိတယ္။ " နဂါး " မၾကိဳက္လို႕ " တိုး " သုံးသလားေတာ့မသိပါ။

ဘာအတြက္ ဘာေၾကာင္႔ရယ္လို႕ေတာ့ တပ္အပ္ မေျပာႏိုင္ေသးပါ။

ေၾကးဒဂၤါး မွာပါတဲ့ ခုႏွစ္ " ၁၂၄၀ " ဟာ ထုတ္လုပ္တဲ့ ခုႏွစ္ျဖစ္ပါမယ္။
 

                                                          ရတနာပံု ၿခေသၤ႔ဒဂၤ ါး

 

က်ပ္သုံး ေရႊဒဂၤါး

မင္းတုန္းမင္း ေခတ္မွာ ေဒါင္းဒဂၤါး ေတြကို ခပ္လုပ္သုံးစြဲခဲ့တယ္ဆိုတာ အထူးေျပာစရာမလိုေတာ့ပါ။

 

ေဒါင္းတံဆိပ္အျပင္ တျခား အမွတ္တံဆိပ္ေတြျဖစ္တဲ့ " ျခေသၤ့ ၊ ယုန္ ၊ တိုး (လာဒ္ေကာင္ လို႕ အယူရွိတယ္ ၊

 

သမင္ ႏွင့္ ျမင္း သတၱဝါ ေပါင္းစပ္ထားတဲ့ အေကာင္ )" ေတြရွိေသးတယ္ဆိုတာ မွတ္ဖို႕လိုေသးတယ္။

ေရႊ ၊ ေငြ ၊ ေၾကး ၊ သံ ၊ ခဲ စတဲ့ သတၳဳပစၥည္းေတြ ကို အသုံးျပဳတယ္။ တန္ဖိုးေတြ က

 

(တက်ပ္ ၊ ငါးမူး ၊ တမတ္ ၊ တမူး ၊ တပဲ )တို႕ျဖစ္တယ္။ သို႕ေသာ္ ဘယ္အမွတ္တံဆိပ္ ကို

 

ဘယ္သတၳဳပစၥည္းသုံးျပီး ဘယ္ေလာက္ တန္ဖိုးေတြႏွင့္ ထုတ္တယ္ဆိုတာ သိဖို႕လိုမယ္။

 

ရတနာပံု ေရႊ ျခေသၤ့ ဒဂၤါး အေၾကာင္း အက်ဥ္း ေဖာ္ျပခ်င္ပါတယ္။ ပံုကို ၾကည့္ပါ။

                                                       

                                                         မူးသုံး ေရႊဒဂၤါး

 

သားျဖစ္လို႕ ျခေသၤ့ ႐ုပ္ကို သုံးတယ္။

၁၂၂၈ ကေတာ့ ျခေသၤ့တံဆိပ္ ယခင္

" ေဒါင္း" ႐ုပ္ေနရာမွာ " ျခေသၤ့ " ႐ုပ္ "

ေဒါင္းတံဆိပ္ေတာ္ " ေနရာမွာ "ျခင္ေသ့ တံဆိပ္ေတာ္ "

" ၁၂၁၄ " ခုႏွစ္ ေနရာမွာ " ၁၂၂၈ " ျဖစ္လာတယ္။ ဒဂၤါး ရဲ့ ျခားတဘက္မွာ ရတနာပံုေနျပည္ေတာ္ စာတမ္း

ႏွင့္ စံုပန္းခက္ ၂ ခက္ ကေတာ့ အေျပာင္းလဲမရွိ။

မင္းတုန္းမင္း ဟာ အဂၤါးဆိပ္ပါ ေရႊဒဂၤါး ေတြ အမွန္တကယ္ စတင္ထုတ္လုပ္တဲ့ ခုႏွစ္ျဖစ္မယ္။

 

( မွားေနရင္ ေျပာခဲ့ပါ။)



" သကၠရာဇ္ ၁၂၂၇ ခု တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေက်ာ္ ၉ ရက္ ၊ စေနေန႕ ၊ နံနက္တခ်က္တီးေက်ာ္ အခ်ိန္အခါ

 

ေတာ္ ႏွင့္ အေျမႇာက္သံ (၃) ခ်က္ၾကားျပီးလွ်င္ ဥေဒါင္း ရုပ္တံဆိပ္အျပင္ ျမန္မာ အကၡရာႏွင့္

 

အရံတံဆိပ္ေတာ္တဖက္ ၊ စံုပန္းႏြယ္ရင္းဖ်ားတပ္လ်က္ ၊ ၎ အတြင္း ဘဝရွင္မင္းတရားၾကီး နန္းတက္ေတာ္

 

မူသည့္ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၁၄ ခု ၊ ၎ အထက္ က်ပ္သုံးဒဂၤါး ၊ ၎ပန္းႏြယ္အျပင္ ျမန္မာဘာသာေရး

 

အရံအကၡရာ ရတနာပံု ေနျပည္ေတာ္ တဖက္ႏွင့္ က်ပ္သုံး ဒဂၤါးေတာ္မ်ားကို ခတ္လုပ္ေစ၍ တိုင္းၾကီး ျပည္ၾကီး

 

အဂၤါရပ္ႏွင့္ အညီ ခ႐ိုင္ ႏိုင္ငံေတာ္အတြင္း အႏွံ႕အျပားသုံးစြဲၾကရ၏။ ထို႕ေနာက္ ေငြ ငါးမူးေစ့ ၊ မတ္ေစ့ ၊ မူးေစ့ ၊

 

ပဲေစ့ မ်ားႏွင့္ သံပိုက္ဆံ ၊ ေၾကးနီပိုက္ဆံ ၊ ခဲပိုက္ဆံမ်ားကိုလည္း ခတ္လုပ္ေစ၍ ႏိုင္ငံေတာ္အတြင္း သုံးစြဲ ၾကရသည္။

 

ထို႕အျပင္ ေရႊဒဂၤါး ၊ ေရႊမတ္ေစ့ ၊ ေရႊမူးေစ့ မ်ားကိုလည္း ခတ္လုပ္ေစသည္ " လို႕ ေရႊနန္းသုံး ေဝါဟာရ အဘိဓာန္

 

မွာ ေဖာ္ျပထားတယ္။ ( ေရႊနန္းသုံး ေဝါဟာရ အဘိဓာန္ ကို ဘယ္သူေရးတယ္၊ ဘယ္ႏွစ္ခုႏွစ္ ၊ ဘယ္လို ေရးတယ္၊

 

ဘယ္ေလာက္ထိ စိတ္ခ်ရလဲဆိုတာ သိဖို႕ လိုအပ္ေသးတယ္ )

                                                                                         ဒဂၤါးအတု

 

                                                                                     

 ဒဂၤါးအတု

                                                                                           ဒဂၤါးအတု




ေတာင္ပန္နီ ဘုန္းေတာ္ၾကီး ရဲ႔ ဒဂၤါးတု

မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ေငြစကၠဴ ေငြအေႂကြဒဂၤါး အတုမ်ားျပဳလုပ္ရန္ ၾကံစည္ၾကသည့္နည္းတူ မင္းတုန္းမင္း
လက္ထက္ကလည္းဒဂၤါးအတုမ်ား ေပၚေပါက္ခဲ့ဘူးသည္။ ေငြကိုေၾကးနီမ်ားေရာစပ္၍ တံဆိပ္ေတာ္အတု
႐ိုက္ႏွိပ္ကာ သုံးစြဲၾကသည္။

ဒဂၤါးတုျပဳလုပ္သူမွာ ဘုန္းေတာ္ၾကီး တစ္ပါးျဖစ္သည္။ ထိုဘုန္းေတာ္ၾကီး စတင္ျပဳလုပ္ေသာ ဒဂၤါးတုမ်ား
မွာ ၾကာလာသည့္အခါ ေၾကးနီမ်ားသည္ျဖစ္၍ ဥေဒါင္း႐ုပ္ အေတာင္ပန္က စတင္ကာ ေၾကးနီေရာင္ ေပၚလာ
သျဖင့္ ျမိဳ႕ဝန္ေထာင္မႉး ( တေထာင္မႉး ) တို႕စံုစမ္း စစ္ေဆးရမိရာတြင္ ထိုဘုန္းေတာ္ၾကီးကို ေမာင္းေက်ာ္ရာဇ
ဝတ္ေတာ္ ေပးရဘူးေလသည္။

ထိုဘုန္းေတာ္ၾကီးကို " ေတာင္ပန္နီ ဘုန္းေတာ္ၾကီး" ဟု ၎ ထိုဘုန္းေတာ္ၾကီးျပဳလုပ္ေသာ ဒဂၤါးကို
" ေတာင္ပန္နီဒဂၤါး" ဟု ၎ ေခၚေဝၚၾကသည္။ ထို အခ်ိန္က ဒဂၤါးမ်ားကို စစ္မစစ္ မွန္မမွန္ ၾကည့္႐ႉသုံးစြဲ
ၾကရေၾကာင္းသိရသည္။

( ျမန္မာ ဒဂၤါးမ်ား ၊ သေျပညိဳ ေမာင္ကိုဦး ၊ စာေပဗိမာန္ ၁၉၇၀ ၊ စာမ်က္ႏွာ ၁၀၃ )

မင္းတုန္းမင္း ေခတ္ ကတည္းက ဒဂၤါး အတု ေပၚ၊ မေပၚ ရဲရဲ မေျပာတတ္။ သို႕ေသာ္ ကြၽန္ေတာ္တို႕ ေခတ္မွာ

ေတာ့ ရတနာပံု ဒဂၤါးမွန္သမွ် ထိုင္း၊ အိႏၵိယ ႏွင့္ ေဟာင္ေကာင္ စတဲ့ႏိုင္ငံေတြက အတုလုပ္ျပီးေရာင္းတယ္။

ေတာင္ပန္ မနီ ၊ ရင္အုပ္လည္း မနီ။ အေလးခ်ိန္မတူ ၊ ေငြသားစစ္စစ္ မသုံးတာကလြဲရင္ က်န္တာအကုန္

နီးပါးတူတယ္။

ကိုလိုနီ ေခတ္ဦးကတည္းက ေပ်ာက္ပ်က္သြားခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ ရတနာပံု ဒဂၤါး ပံုစံခြက္ေတြ ဘယ္ဆီထိ

ခရီးဆက္တယ္ဆိုတာ မေျပာႏိုင္ေသာ္လည္း အေရတြက္ ၃၆ သန္းေက်ာ္ ထုတ္ခဲ့တဲ့ ဒဂၤါးအစစ္ေတြေရာ ၊

ခုေခတ္လုပ္ ဒဂၤါး အတုေတြပါ ကမၻာအႏွံ႕ခရီးဆက္ေနၾကေလရဲ့။ ကြၽန္ေတာ္တို႕ ျမန္မာေတြ ရတနာပံု

ဒဂၤါး ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား အျမတ္တႏိုး ၊ အမွတ္တရ သိမ္းထားလဲ မသိပါေၾကာင္း....။