Thursday, October 27, 2011

ရင္သားကင္ဆာအေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ ( ၂ )

ရင္သားကင္ဆာဟာ အမ်ိဳးသမီးေတြကို သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာျပီးရင္ ဒုကၡအေပးဆံုး ကင္ဆာတစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ ရင္သားကင္ဆာနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးအမ်ားစုဟာ အရွက္အေၾကာက္ၾကီးမားတဲ့အတြက္ ရင္သားမွာ အလံုးအက်ိတ္ေတြ ေတြ႕ရင္ ေဆးရံုေဆးခန္းကို သြားေရာက္ျပသရမွာကို တြန္႕ဆုတ္ေလ့ရိွၾကတယ္။ ရင္သားနဲ႕ ပတ္သက္ျပီးလည္း ေတာ္ရံုတန္ရံု ေမးျမန္းေလ့မရိွဘူး။ ရင္သားကင္ဆာနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး စိတ္ထဲမွာ အမွတ္မွားေနတာေလးေတြ ျမန္မာလူထုထဲမွာ ေတာ္ေတာ္ရိွပါတယ္။ အမွတ္မွားတဲ့ေနရာမွာ အထက္တန္းေအာင္ျမင္ျပီးတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႕ ျပီးဆံုးေအာင္ မသင္ဘူးတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ သိပ္ျပီး မကြာတာကို ေတြ႕ရတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ရင္သားကင္ဆာနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး အမွတ္မွားေနတာေလးေတြကို ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕အတြက္လည္း သိျပီးသား ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

 
၁။ ရင္သားကင္ဆာသည္ ရင္သားကင္ဆာမ်ိဳးရိုး ရိွသူမ်ားတြင္ သာ ျဖစ္ႏိုင္သည္။
ရင္သားကင္ဆာေ၀ဒနာသည္ေတြရဲ႕ ၇၀ ရာခိုင္ႏွဳန္းေလာက္က ဒီေရာဂါနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး မ်ိဳးရိုး လိုက္တာမ်ိဳး မရိွပါဘူး။ ရင္သားကင္ဆာ မ်ိဳးရိုးလိုက္တယ္ဆိုတာက ကိုယ္ရဲ႕ ေသြးခ်င္း ညီအစ္မ အေမ သမီးတို႕တြင္ ရင္သားကင္ဆာ ျဖစ္ပြားဖူးျခင္းကို ေခၚသည္။ ထိုသို႕ရိွပါက ကိုယ့္္ထံတြင္ ရင္သားကင္ဆာျဖစ္ပြားႏိုင္ေခ် ၂ ဆ တိုးလာပါသည္။

 

၂။ ရင္သားတြင္ ျဖစ္ေပၚေသာ အလံုးအက်ိတ္ အမ်ားစုသည္ ကင္ဆာျဖစ္သည္။
အမ်ိဳးသမီးတို႕၏ ရင္သားတြင္ ျဖစ္ေပၚေသာ အလံုးအက်ိတ္ စုစုေပါင္း၏ ၈၀ ရာခိုင္ႏွဳန္း ခန္႕သည္ ကင္ဆာမဟုတ္ေသာ ေရအိတ္မ်ား ႏွင့္ သာမန္အက်ိတ္မ်ား ျဖစ္တတ္ပါသည္။ ဆရာ၀န္ေတြက ရင္သားမွာ အလံုးအက်ိတ္ကို သတိထားမိတာနဲ႕ ေဆးရံုေဆးခန္းကို လာေရာက္ျပသဖို႕ မွာၾကားေလ့ရိွပါတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ေစာေစာ သိရပါက ကုသႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ သင္၏ ဆရာ၀န္က ရင္သားဓာတ္မွန္ (mammogram)၊ ultrasound ဒါမွ မဟုတ္ အသားစ နမူနာယူဖို႕ အၾကံေပးပါလိမ့္မယ္။

 

၃။ ရင္သားတြင္ silicone implant (ရင္သားအတုမ်ား) ထည့္သြင္းထားပါက ကင္ဆာ ပိုမို ျဖစ္ပြားႏုိင္ပါသည္။
အရင္တုန္းက ဆရာ၀န္ေတြကိုယ္တိုင္ ရင္သားအတုထည့္သြင္းထားတဲ့အမ်ိဳး သမီးေတြမွာ ရင္သားကင္ဆာပိုမို ျဖစ္ပြားႏိုင္တယ္လို႕ ယံုၾကည္ခဲ့ၾကတယ္။ အခုေတာ့ အဲဒီအဆိုကို လက္မခံေတာ့ပါဘူး။ ဆီလီကြန္ ထည့္သြင္းထားတဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြ သာမန္အမ်ိဳးသမီးေတြလိုထက္ ပိုျပီး ရင္သားကင္ဆာ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် မရိွပါဘူး။ သို႕ေသာ္ ရင္သားဓာတ္မွန္ရိုက္ခ်င္ေသာအခါ ပံုမွန္သံုးေနက် စက္မ်ားျဖင့္ သံုး၍ မရႏိုင္ေပ။ ပိုမိုအားေကာင္းေသာ ဓာတ္မွန္စက္မ်ား လိုအပ္ပါသည္။

 

၄။ ရင္သားေသးငယ္ေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ ရင္သားၾကီးေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားထက္ ကင္ဆာ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် နည္းပါးသည္။
ကင္ဆာသည္ ရင္သားအရြယ္အစားႏွင့္ မဆိုင္ပါ။ ရင္သားၾကီးပါက စမ္းသပ္ရ ခက္ခဲျပီး ဓာတ္မွန္ရိုက္ေသာအခါတြင္လည္း ပံုထြက္ေကာင္းရန္ အေတာ္ၾကိဳးစားရပါသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ အသက္ၾကီး၍ ရင္သားဓာတ္မွန္ရိုက္လိုပါက ရင္သားၾကီးသည္ ေသးသည္ႏွင့္ မဆိုင္ဘဲ အမ်ိဳးသမီးတိုင္း စစ္ေဆးသင့္ပါသည္။

 

၅။ ရင္သားကင္ဆာသည္ အျမဲတမ္း အလံုးအက်ိတ္ပံုစံျဖင့္ လာသည္။

အမ်ိဳးသမီးအမ်ားစုသည္ ရင္သားတြင္ အလံုးအက်ိတ္ တစ္ခုခုစမ္းမိပါက ကင္ဆာျဖစ္မည္ကို စိုးရိမ္ၾကသည္။ ကင္ဆာသည္ အလံုးအက်ိတ္ပံုစံ ျဖစ္ႏိုင္ေပမယ့္ အျခားေသာ လကၡဏာမ်ားျဖင့္လည္း လာတတ္သည္။ ၎တို႕မွာ ရင္သားရိွ အေရျပားယားယံျခင္း၊ ရင္သားနာက်င္ျခင္း၊ ႏို႕သီးေခါင္း တို၀င္သြားျခင္း (ေမြးရာမဟုတ္)၊ ရင္သားသည္ အျခားတစ္ဖက္ထက္စာလ်င္ နီျပီးေရာင္ေနျခင္း၊ အေရျပားမ်ားကြာျခင္း၊ ႏွိ႕သီးေခါင္းပတ္လည္တြင္ အဖုေသးေသးေလးမ်ား ထြက္လာျခင္း၊ ႏွင့္ ႏိွ႕သီးေခါင္းမွ ေသြး သို႕မဟုတ္ ႏို႕မဟုတ္ေသာ အရည္မ်ားထြက္ျခင္းတို႕ ျဖစ္သည္။ ရင္သားကင္ဆာသည္ ပ်ံ႕ႏွ႕ံပါက ခ်ိဳငး္ရိွ ပ်ံရည္က်ိတ္မ်ားကို အရင္ဆံုးေရာက္ပါသည္။ တစ္ခါတစ္ေလတြင္ ရင္သားတြင္ ဘာအလံုးအက်ိတ္မွ မရိွဘဲ ခ်ိဳင္းတြင္သာ အက်ိတ္မ်ားၾကီးေနသည္လည္း ရိွတတ္သည္။ တစ္ခါတစ္ေလတြင္လည္း ဘာလကၡဏာမွ် မျပဘဲ က်န္းမာေရးစစ္ေဆးမွဳျပဳလုပ္ရင္း ရင္သားဓာတ္မွန္ ရိုက္လိုက္ေတာ့မွ ကင္ဆာရိွေနတာကို သိတာမ်ိဳးလည္း ရိွတတ္တယ္။

ရင္သားကင္ဆာ အမ်ိဳးမ်ိဳးရိွသည့္အနက္ ရွားပါးသည့္ အမ်ိဳးအစား တစ္မ်ိဳးမွာ inflammatory breast cancer (mastitis carcinomatosa) လို႕ေခၚတဲ့ ရင္သားေရာင္ရမ္းျခင္း နဲ႕တူတဲ့ ကင္ဆာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၎သည္အသက္ငယ္ငယ္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ ျဖစ္တတ္ျပီး ရင္သားတြင္ ပိုး၀င္၍ ေရာင္ရမ္းသကဲ့သို႕ လကၡဏာမ်ားျဖင့္ လာတတ္သည္။ ရင္သားကို ပိုး၀င္ျပီး ေရာင္တဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ အဖ်ားရိွတတ္ေပမယ့္ အခုကင္ဆာနဲ႕ လာတဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြမွာေတာ့ အဖ်ားတက္ျခင္းမ်ားမရိွတတ္ပါ။

 
၆။ သင္သည္ ရင္သားကို ခဲြစိတ္ထုတ္လိုက္ျပီးပါက ကင္ဆာ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ပါ။
တခ်ိဳ႕ကင္ဆာေတြက ခဲြစိတ္လိုက္ျပီးကာမွ က်န္ခဲ့တဲ့ အမာရြတ္ေနရာမွာ ျပန္ျဖစ္တာေတြ ရိွတတ္တယ္။ ခဲြစိတ္စဥ္က ေရာဂါမည္မွ် ဆိုးသလဲ နဲ႕လည္း ဆိုင္ပါတယ္။ အေနာက္တိုင္းတြင္ ရင္သားကင္ဆာ မ်ိဳးရိုးရိွသူမ်ားသည္ အသက္ ၄၀ ေက်ာ္လာပါက ကင္ဆာကို ကာကြယ္သည့္အေနျဖင့္ ရင္သား ႏွစ္ဘက္လံုးကုိ ခဲြစိတ္ကာ ထုတ္ထားလိုက္သည္။ အဆိုပါ လူနာမ်ားတြင္ပင္ ကင္ဆာသည္ လံုး၀ မျဖစ္ပါလို႕ အာမခံ၍ မရပါ။

 

၇။ အေဖဘက္မွ အမ်ိဳးမ်ားတြင္ ရင္သားကင္ဆာ ျဖစ္ဖူးသူ ရိွပါက သင့္အား မထိခိုက္ႏိုင္ပါ။
အေဖဘက္မွ အမ်ိဳးမ်ား အထူးသျဖင့္ အမ်ိဳးသားတစ္ေယာက္ေယာက္မွာ ရင္သားကင္ဆာ ျဖစ္ပြားဖူးပါက သင္သည့္ သတိထားသင့္သည္။

 

၈။ ကဖိန္းဓာတ္သည္ ကင္ဆာျဖစ္ေစႏိုင္သည္။
အခ်ိဳ႕အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ ေကာ္ဖီ အမ်ားၾကီးေသာက္ပါက ရင္သားနာက်င္ျခင္းျဖစ္တတ္သည္။ အခ်ိဳ႕ကလည္း ေကာ္ဖီအမ်ားၾကီးေသာက္ပါက ရင္သားကင္ဆာျဖစ္တတ္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။ ထုိအဆိုျပဳခ်က္သည္ ခိုင္မာသည့္ အဆိုျပဳခ်က္မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ ဆရာ၀န္ အမ်ားစုက လက္မခံေခ်။

၉။ အသက္ငယ္စဥ္ကတည္းက ရင္သားတြင္ ကင္ဆာမဟုတ္သည့္ အလံုးအက်ိတ္ရိွဖူးသူသည္ ကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္ေခ် ပိုမ်ားသည္။
အတိတ္ကာလတုန္းက ရင္သားတြင္ မာေက်ာက်စ္လစ္တဲ့ အလံုးအက်ိတ္မ်ားရိွပါက ကင္ဆာပိုျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႕ ယံုၾကည္ခဲ့ၾကတယ္။ သို႕ေသာ္ယခု မမွန္ေတာ့ပါ။ သို႕ေသာ္ အဆုိပါအမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ အလံုးမ်ား ကင္ဆာအဆင့္သို႕ ေျပာင္းလဲသြားပါက သိႏိုင္ရန္ ခက္ခဲသည္။

၁၀။ ရင္သားဓာတ္မွန္ရိုက္လုိက္၍ ကင္ဆာမရိွပါက လံုး၀ စိုးရိမ္စရာမရိွပါ။
ရင္သားဓာတ္မွန္သည္ ကင္ဆာအမ်ားစုကို ပံုရိပ္ေဖာ္ႏိုင္ေသာ္လည္း ၁၀ မွ ၂၀ ရာခိုင္ႏွဳန္းေလာက္ေသာ ကင္ဆာေတြကိုေတာ့ မဖတ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ မိမိကိုယ္ကို စမ္းသပ္ျခငး္က အေရးပါျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

0 comments:

Post a Comment