ငလ်င္လႈပ္ခဲ့ရင္ ဘယ္ကိုေျပးမွာလဲ?'

အခုတေလာ ငလ်င္လႈပ္တာပဲ ၾကားေနရတယ္။ မၾကာခင္က နယူးဇီလန္၊ ၿပီးေတာ့ ယူနန္ျပည္နယ္
ရင္က်န္းၿမိဳ႕ (ျမန္မာျပည္နယ္စပ္)၊ အဲဒီေနာက္ မတ္ (၁၁) ရက္ေန႔က အႀကီးဆံုး ၉.၀
ဂ်ပန္ငလ်င္၊ ေဟာ မေန႔က (၂၄) ရက္မွာပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံနယ္စပ္၊ မယ္ဆိုင္
(ထုိင္းႏိုင္ငံ) နဲ႔ လာအိုနယ္စပ္ဘက္မွာ ၆.၈ ငလ်င္ ထပ္လႈပ္ျပန္ၿပီတဲ့။

သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ထဲမွာ ငလ်င္ကလည္း ေၾကာက္စရာေကာင္းလွပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့
ကံေကာင္းေနၾကေသးလို႔ ကိုယ္တိုင္မႀကံဳဖူး မခံစားမိေသးဘူး။ အကယ္၍ ငလ်င္လႈပ္ခဲ့ရင္
ခံုေအာက္ ကုတင္ေအာက္ပဲ ေျပးပုန္းမွာလား၊ ဒါမွမဟုတ္ တံခါးေပါက္၀မွာပဲ
ရပ္ေနမွာလား? ဘာလုပ္ရမွန္းမသိ ျဖစ္ေနမွာလား? အဲဒီလို
ေတြးၾကည့္စဥ္းစားမိၾကပါသလား? ေအာက္ကစာကို ဆက္ဖတ္သြားၾကည့္ပါ တစ္ေန႔ေန႔
ခင္ဗ်ားအသက္ကို ကယ္တင္ႏိုင္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။

က်ေနာ္နာမည္က Doug Copp ပါ။ က်ေနာ္က အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံတကာ ကယ္ဆယ္ေရးအသင္း
(ARTI) ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္လည္းျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္ဟာ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕အစည္းရဲ႕
သဘာ၀ေဘးဒဏ္ ကယ္ဆယ္ေရးမွာ အထူးကၽြမ္းက်င္သူူအျဖစ္ ၂ ႏွစ္ၾကာလုပ္ကိုင္ခဲ့ၿပီး
ႏိုင္ငံေပါင္း ၆၀ ေလာက္က ၿပိဳက်ပ်က္စီးခဲ့တဲ့ အေဆာက္အအံုေပါင္း ၈၇၅ လံုးထဲကို
၀င္ေရာက္ခဲ့ၿပီး က်ေနာ့္အဖဲြ႕နဲ႔အတူ ကယ္ဆယ္ေရးအလုပ္ကို ၁၉၈၅ ခုႏွစ္ကစၿပီး
လုပ္ကိုင္ခဲ့ဖူးပါတယ္။

ပထမဆံုး က်ေနာ္၀င္ေရာက္ခဲ့တဲ့ အေဆာက္အအံုကေတာ့ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္
မက္ဆီကိုငလ်င္ျဖစ္တုန္းက မက္ဆီကိုႏိုင္ငံက ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းျဖစ္ပါတယ္။
ေက်ာင္းသားအားလံုး သူတို႔ရဲ႕ ေက်ာင္းစာသင္ခံုေအာက္မွာ ပုန္းေနခဲ့တယ္၊ ဒါေပမဲ့
အဲဒီေက်ာင္းသားအားလံုး အရိုးေၾကတဲ့အထိ ဖိညွပ္ခံခဲ့ရၿပီး ေသဆံုးခဲ့ရပါတယ္။ အကယ္၍
သူတို႔ကသာ စာသင္ခံုရဲ႕ေဘးမွာပဲ လဲွေလွာင္းေနခဲ့ရင္ အသက္ရွင္ေကာင္း
ရွင္ႏိုင္မွာပါ။

အလြယ္ဆံုးရွင္းျပရရင္ အေဆာက္အအံုတစ္ခု ၿပိဳက်တဲ့အခါ မ်က္ႏွာက်က္အေလးခ်ိန္ဟာ
ေအာက္မွာရွိတဲ့ ပရိေဘာဂမ်ား အရာ၀တၳဳမ်ားကို က်ိဳးပဲ့ပ်က္စီးေစၿပီး အဲဒီေဘးမွာ
ႀတိရိဂံေနရာေလး ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။ ႀတိရိဂံေနရာက ပရိေဘာဂရဲ႕ ေဘးမွာေနာ္
ေအာက္မွာမဟုတ္ဘူး။ အဲဒီႀတိရိဂံေနရာကို က်ေနာ္က “Triangle of Life” လို႔
ေခၚပါတယ္။ ေအာက္ဖက္က ပရိေဘာဂပစၥည္းဟာ ႀကီးမားခိုင္မာေလ ေဘးကျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့
ႀတိရိဂံေနရာလြတ္ဟာ ပိုႀကီးမားမယ္၊ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီလိုေနရာကို အသံုးျပဳၿပီး
ပုန္းခိုတဲ့လူဟာ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။

ေနာက္တစ္ခါ တီဗီြသတင္းထဲမွာ ၿပိဳက်ေနတဲ့ အေဆာက္အအံုေတြကို ျမင္ရင္
ႀတိရိဂံလိုေနရာ ဘယ္ႏွစ္ခုေတြ႔ႏိုင္မလဲဆိုတာ ရွာၾကည့္ပါ၊ အမ်ားႀကီးေတြ႔ရမွာပါ။
ကဲ ငလ်င္ျဖစ္လာရင္ အသံုးတကယ္၀င္မဲ့ ေဆာင္ရန္ေရွာင္ရန္နည္းတခ်ိဳ႕ကို
ေပးလိုက္ပါတယ္။

၁။ လူတိုင္းလိုလို ခံုေအာက္မွာ ကားထဲမွာ ၀င္ပုန္းၾကတယ္၊ အဲဒီလိုေနရာမွာ
ပုန္းၾကတဲ့လူေတြ ဖိမိၿပီးေသၾကရတယ္။

၂။ ငလ်င္လႈပ္ခ်ိန္မွာ အျပင္ေျပးထြက္ဖို႔ အခ်ိန္မရွိခဲ့ရင္ ဆိုဖာခံု၊ ကုတင္၊
စားပဲြႀကီး၊ ေရခဲေသတၱာ စတဲ့ ႀကီးမားတဲ့ အရာ၀တၳဳတစ္ခုခုရဲ႕ ေဘးကပ္လ်က္မွာ
ပုဇြန္တုပ္ေကြး ေကြးၿပီးေနရင္ ႀတိရိဂံပံုေနရာလြတ္ေလးက သင့္ကို
ကယ္တင္ႏိုင္မွာပါ။

၃။ ငလ်င္လႈပ္တဲ့အခါ သစ္သားအိမ္ေတြကေတာ့ အလံုၿခံဳဆံုး အိမ္ပံုစံျဖစ္ပါတယ္။
ၿပိဳက်ခဲ့ရင္ ေနရာလြတ္အမ်ားႀကီး ျဖစ္ေစပါတယ္။ အုတ္နဲ႔ေဆာက္ထားတဲ့အိမ္ေတြ
ၿပိဳက်ရင္ အုတ္ခဲေတြတစ္ခုစီကြဲကုန္ၿပီး ဒဏ္ရာမ်ားစြာရေစပါတယ္။ ဒါေပမဲ့
ကြန္ကရစ္အိမ္လို ခႏၶာကိုယ္ေတြကို ဖိညွပ္ေက်ပ်က္ေစျခင္း မရွိပါဘူး။

၄။ အကယ္၍ ညဖက္အိပ္ေနခ်ိန္မွာ ငလ်င္လႈပ္ခဲ့ရင္ အလြယ္တကူ ကုတင္ေဘးကို
လိွမ့္ခ်လိုက္ပါ။ ႀတိရံဂံေနရာလြတ္ဟာ ကုတင္ေဘးကပ္လ်က္ မွာ ရွိလာမွာပါ။

၅။ အေဆာက္အအံုၿပိဳက်တဲ့အခါ အိမ္တံခါးေပါက္၀မွာ ပံုးေနတဲ့လူက တံခါးမႀကီးဟာ
အတြင္းဖက္ သို႔မဟုတ္ အျပင္ဖက္ကိုလဲွက်ၿပီး အေပၚကမ်က္ႏွာၾကက္ ၿပိဳက်ဖိမိၿပီး
ေသၾကရပါတယ္။

၆။ ငလ်င္လႈပ္တဲ့အခါ ေလွကားေပၚ လံုး၀မသြားပါနဲ႔။ ငလ်င္ေၾကာင့္
ေလွကားပ်က္မက်ခဲ့ရင္ေတာင္ လူေတြအမ်ားရဲ႕ အေလးခ်ိန္နဲ႔ ေနာက္ပိုင္းမွာ
ၿပိဳက်ႏိုင္ပါတယ္။ အေဆာက္အအံု မပ်က္စီးခဲ့ရင္ေတာင္ ေလွကားကို
ထပ္မံစစ္ေဆးသင့္ပါတယ္။

၇။ အျပင္ဆံုးအိမ္နံရံဖက္ သို႔မဟုတ္ အိမ္အျပင္ဖက္ကို နီးႏိုင္သမွ်
အေရာက္သြားေနပါ။ အိမ္အတြင္းထဲမွာေနသူဟာ အျပင္ထြက္ဖို႔လမ္းေၾကာင္း
ရွာေဖြႏိုင္ဖို႔ ပိုမိုခက္ခဲပါတယ္။

၈။ ကားေမာင္းေနရင္း ငလ်င္လႈပ္တဲ့အခါ ကားအတြင္းမွာပဲ ေနၾကသူမ်ားဟာ အေပၚကလမ္းေတြ
ၿပိဳက်ဖိမိၿပီး အားလံုးေသၾကရတယ္။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ဆန္ဖရန္စစ္စကို ငလ်င္မွာ Nimitz
Freeway လမ္းမႀကီးေပၚမွာ အဲဒီလို ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ကားထဲမွာေနေနၾကတဲ့လူေတြ
အားလံုးေသၾကတယ္။ အကယ္၍ သူတို႔က ကားထဲကထြက္ၿပီး မိမိရဲ႕ကားေဘးမွာပဲ ထိုင္ေနရင္
သို႔မဟုတ္ လွဲေနရင္ အလြယ္တကူ အသက္ရွင္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကြန္ကရစ္တိုင္လံုးႀကီး ကားေပၚတည့္တည့္ ထက္ခ်ိဳးက်တဲ့ ကားေတြကလဲႊရင္
ပ်က္စီးေၾကမႊသြားတဲ့ ကားေတြရဲ႕ေဘးမွာ ၃ ေပအျမင့္ေနရာလြတ္ေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။

၉။ က်ေနာ့္အေတြ႕အႀကံဳအရ ၿပိဳက်သြားတဲ့ သတင္းစာတိုက္လို စကၠဴေတြအမ်ားႀကီးရွိတဲ့
အေဆာက္အအံုထဲမွာ စကၠဴထုတ္ေတြရဲ႕ေဘးနားမွာ ေနရာလြတ္အမ်ားႀကီး ျဖစ္ေနတာကိုလည္း
ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။ (စကၠဴထုပ္ေတြဟာ ျပားခ်ပ္မသြားပဲ
ထုနဲ႔ ေတာင့္ခံနိုင္တယ္လို႔ဆိုလိုတာပါ
)



“The triangle of live saves lives” ဆိုတာေလးကို ထပ္မွတ္ထားလိုက္ပါ။ ဒီစာေလးကို
လက္ဆင့္ကမ္းရင္း လူတစ္ေယာက္ရဲ႕အသက္ကို ကယ္တင္ႏိုင္ၾကပါေစလို႔…။